اصول ارائه ( چطور یک Lecture خوب بدهیم؟)

بی شک برای بسیاری از ما پیش اومده که روزی در مقابل جمعی (در کلاس درس – محل کار یا … ) یک مطلبی را به صورت ارائه یا پرزنتیشن بیان کنیم. البته هدف من صرفا کار برروی ارائه یک مطلب در سطح آکادمیک هست چرا که تجربه و تخصص کافی رو در این زمینه دارم ولی برای ارائه های کاری بخصوص اقتصادی مهارت های خاص دیگری لازم هست که از حوصله بحث خارج هستند.
تکنیک های خاصی هستند که شما باید در ارائه یک مطلب حتما بر آنها واقف باشید و بدون آنها شاید چند دقیقه ای را فقط صرف تلف کردن وقت دیگران بکنید. ضمن اینکه ممکن است این ارائه از نظر نمره و امتیاز برای شما مهم است و پاس شدن یا نشدن در واحدی را باعث شود لذا هرچه ارائه شما قدرتمند تر باشد بی شک شانس موفقیتتان بیشتر است. البته موضوع مهمی که در این اثنا باید مد نظر باشد همان موضوع ارائه است که انتخاب آن واقعا بستگی به شرایط شما دارد و اصولا بحث این مقاله از جایی شروع می شود که شما موضویتان و حتی متنتان را انتخاب کرده اید و حالا می خواهید آن را ارائه دهید.
بند یک : موضوع اولی که مد نظر هست این هست که هر متنی را که انتخاب کرده اید ابتدا به زبان خودتان بنویسید. این یعنی اینکه کپی برداری و پرینت مستقیم از اینترنت و قرائت و یا حتی ارائه آن در کلاس منجر به یک فاجعه در کلاس خواهد شد. ثانیا در نظر داشته باشید که هیچگاه متن خود را از این منبع انتخاب نکنید. حداقل دو منبع مختلف را در مورد متن خود مطالعه و بررسی کنید و در ایده آل ترین حالت مجموع ادراک خود را از منابع یادداشت کنید. این منبعی که خودتان هم اکنون ساخته اید بهترین مرجع برای ارائه است. پس دقت کنید اینکه پس از مطالعه انواع کتب و مقالات، انجام مصاحبات و جمع آوری اطلاعات یک متن را خودتان به رشته تحریر درآورید با ارزشترین نوع ارائه خواهد بود.
طبق رسم این وبلاگ شما را به یک تور واقعی از اولین ارائه خودم در کلاس دوم دبیرستان (چهار سال پیش) در درس پرورشی می برم تا با اهمیت بند یک آشنا شوید.
موضوعی که برای ارائه انتخاب کرده ام بمبهای اتمی هستند و اطلاعات اولیه من در این زمینه صفر هست و فقط علاقه مند به یادگیری آن هستم. با مراجعه به اینترنت مقالاتی را راجع به بمبهای اتمی یافتم که در محوریت تاریخچه، ساز و کار و حوادث و اتفاقات هیروشیما و ناکازاکی بودند. سه مقاله مختلف را استخراج کردم و سپس تاریخچه را خواندم و خلاصه ای مفید از آن را در یک پاراگراف 10 سطری به زبان ساده خودم نوشتم. سپس قسمت ساز و کار را به دقت مطالعه کردم و به طرز شفافی آن را با دو بمب اتمی منفجر شده در دو شهر ژاپن که یکی مرد چاق و دیگری پسر کوچک یا چیزی شبیه آن بود بسط دادم. طوری که دو موضوع بعدی را در دو پاراگراف جا دادم و در کل یک برگه A4 و نصف دیگری را پر کردم. به همراه توضیحات مختصری که نیازی به نوشتن آنها نبود لذا فقط به نوشتن عناوین آنها بسنده کردم. سپس متن را چند بار خواندم بطوری که دیگر از بر شدم و تمام سرفصل ها را برای ارائه در یک برگ کوچک نوشتم، و سر کلاس فقط با استفاده از همان سر فصلها تمام مطلب را ارائه دادم و در نهایت توانستم نمره کامل را در این درس بگیرم.
البته بیشتر تمرکزم اینجا راجع به چگونگی گردآوری و ارائه بود و جزئیات دیگر را هم در سر وقت توضیح خواهم داد.

بند دو: اعتماد بنفس هنگام ارائه از اساسی ترین مشکلات است. اکثر ما هنگام حضور در مقابل کلاس دست و پای خود را گم کرده و ته صدایمان یک لرزش بارز دارد و معمولا جملات را پس پیش می گوییم و کلا به قول خودمان افتضاح ببار می آوریم. البته این استرس و دستپاچگی در دفعات اولیه بسیار طبیعی است ولی به طرق مختلف می توان آن را کنترل کرد. توصیه من به دوستان در وهله اول تسلط کافی بر مطلب است. سعی کنید آن روز را به دور از استرس ها و افکار دیگر باشید و به محض مراجعه به جلوی کلاس شروع نکنید. ابتدا موضوع خودتان را روی تخته بنویسید و کلاس را برانداز کنید. موقعیت دوستانتان را شناسایی کنید و سعی کنید نگاه آنها به شما را نوعی قوت قلب تلقی کنید. حرکات اضافی که معمولا ناشی از استرس هستند را سعی کنید کنترل کنید. این حرکات شامل باز و بسته کردن در ماژیک، جابجا کردن صندلی یا ورقه ها، عقب و جلو رفتن و تکان دادن بی مورد دستها باشد. حتما قبل از شروع تن صدای خود را تنظیم کنید، شروع با صدای زیر یا بم می تواند موجب فاجعه باشد. دقت داشته باشید که نگاه کردن به دیگران اهمیت خاصی دارد، دو دقیقه اول را به آرامی و شمرده سخن بگویید و سعی کنید اگر دستتان لرزش دارد آنها را پنهان کنید و با این لرزش دست چیزی در برد ننویسید.
در همان موقعیت قبلی که من خودم در حال ارائه بودم، زانوهایم بشدت می لرزیدند، چاره ای جز نشستن نداشتم، پس برای مصلحت خودم و حفظ شان و مقام ارائه ام دو دقیقه ای را نشستم و سپس از جایم بلند شدم. البته بسته به شرایط گوناگون می توان تدابیر خاصی را اندیشید و این واقعا بسته به موقعیت شما دارد.

بند سه: استفاده از امکانات. بی شک هنگام ارائه مطلبتان امکاناتی در اختیار شما قرار دارد. این امکانات می تواند در سطح محدود شامل تخته و چند برگ کاغذ و در سطح وسیع شامل امکانات سمعی و بصری باشد. حتی اگر جذابترین موضوع را برای ارائه انتخاب کرده اید دیگران پس از مدتی از شنیدن صدایتان خسته خواهند شد، پس سعی کنید از تخته هم استفاده کنید، نکات مهم را در بین سخنانتان آنجا بنویسید، تصاویری را نقاشی کنید و یا تصاویری را از طریق پروژکتور نمایش دهید. تعاملی مستقیم و اساسی را با محیط اطرافتان داشته باشید از دیگران به عنوان امکانات گویا استفاده کنید یعنی حتما و حتما آنها را در بحث شرکت دهید، از آنها سوال بپرسید و یا آنها را وادار کنید از شما سوال بپرسند. به هر حال هرچه تعامل بیشتر باشد، دقت دیگران برای شنیدن افزایش خواهد یافت.

بند چهارم: تحرک کافی در هنگام ارائه. سعی کنید از ساکن بودن جدا پرهیز کنید. در محیطی که درش قرار دارید قدم بزنید و سعی کنید حداقل فاصله رو با مخاطباتون داشته باشید. اگر اونها در حال صحبت کردن هستند بهشون نزدیک بشید و با برقراری تماس چشمی سعی کنید بهش بگید که حرفهاشون براتون مهم هست.

دیگران موضوعات و بندها رو بزودی باز دوباره براتوت ارسال می کنم.
موفق باشید